خداحافظی با تصادف بعد از یک قرن

طبق آمار سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۱۸ میلادی بیش از ۱میلیون و ۳۰۰ هزار نفر بر اثر حوادث رانندگی جان خود را از دست داده اند یعنی هر ۲۴ ثانیه یک نفر. / یاداشت: علی اینانلو

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری الگونیوز، حوادث رانندگی سومین سومین علت مرگ و میر در جهان و متاسفانه اولین علت مرگ و میر در بین افراد ۵ تا ۲۹ سال است.

طبق آمار سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۱۸ میلادی بیش از ۱میلیون و ۳۰۰ هزار نفر بر اثر حوادث رانندگی جان خود را از دست داده اند یعنی هر ۲۴ ثانیه یک نفر.

اولین تصادف رانندگی که به مرگ یک انسان انجامید، مربوط به سال ۱۸۹۶ میلادی در انگلستان بوده است که در این تصادف زنی به نام «بریجیت درسکول» در سن ۴۴ سالگی در تصادف با یک خودرو جان خود را از دست می‌دهد.

در ایران نیز پس از ورود خودرو در سال ۱۲۷۹ ه.ش. مردم کم کم شاهد پدیده ای به نام تصادف بوده که جان آنان را به خطر می انداخت. در سال ۱۳۰۵، غلامحسین درویش خان، موسیقی دان سرشناس ایرانی که سوار بر درشکه ای بود با برخورد یک خودرو به شدت مصدوم شده و بعد از چند روز در بیمارستان جان خود را از دست داد.

البته شواهدی موجود است که نشان میدهد این تصادف اولین تصادف منجر به فوت در ایران نبوده است.

در سال ۱۳۴۶ در روزنامه اطلاعات مطلبی که در سمینار راهنمایی و رانندگی کل کشور مطرح شده بود، نوشته می‌شود:
«تصادفات منجر به مرگ در ایران به نسبت ۴ برابر آمریکا است»

کم‌کم پلیس و مسئولین مربوطه چالش تصادفات را جدی‌تر گرفته و نیاز به مجموعه ای از اقدامات برای کاهش تلفات ناشی از آن را امری ضروری دانستند. به طور مثال؛ در سال ۱۳۸۴ بیش از ۲۷ هزار نفر در کشور بر اثر تصادف فوت کردند و با مجموعه ای از اقدامات پلیس شامل: اقدامات صلبی، خبری، آموزشی، فرهنگی و … این آمار در سال ۱۳۹۴ با کاهش چشمگیری روبرو شد و به عدد حدود ۱۶ هزار نفر رسید.

 

آمار تصادفات فوتی تهران نیز به عنوان پایتخت کشور از این قائله مستثنی نبود و به طور مثال از ۱۰۵۲ نفر متوفی در سال ۱۳۸۹ به ۵۸۴ نفر متوفی بر اثر تصادف کاهش یافت.

اما این روند در ۵ سال اخیر کاهش چشمگیری نداشته که خود جای تامل دارد.

فراموش نکنیم تصادفات امروزه را نمی‌توان و نباید در یک حیطه بررسی کرد چرا که مسئله تصادفات موضوعی فراگیر و مرتبط با تمام اقشار و بخش های جامعه است. علت های تامه تصادفات رانندگی دیگر محدود به ارتکاب یک تخلف رانندگی نیست بلکه مبهم، پیچیده و چند وجهی هستند.

اما به طور کلی می‌توان علت های اصلی تصادفات در شهر تهران را به موارد ذیل ارتباط داد:
عدم توجه به جلو ناشی از استفاده از تلفن همراه

سرعت و سبقت غیر مجاز

عبور از چراغ قرمز و حرکت داخل تونل ها توسط موتورسواران

عدم رعایت حق تقدم عبور

و…

بر اساس اعلام سازمان پزشکی قانونی کشور تعداد موارد مرگ حوادث رانندگی در سال ۱۳۸۴ در ایران ۲۷ هزار و ۷۵۵ نفر بود؛ آماری که زنگ هشدار را در دهه ۱۳۸۰ به صدا درآورد. دولت برای کاهش این تعداد مرگ برنامه‌های مختلفی را اجرا کرد. اجباری کردن کمربند ایمنی، کاهش حد مجاز سرعت خودروها، افزایش نظارت و کنترل پلیس و اجرای برخی برنامه‌های آموزشی مانند «سیاساکتی» از جمله این اقدامات بود.
به این ترتیب روند مرگ‌های تصادفات رانندگی به مدت حدود یک دهه کاهشی شد و به حدود ۱۶ هزار مرگ در سال رسید. اما بعد از آن روندی ثابت و حتی گاه افزایشی پیدا کرد به طوری که سال ۱۴۰۱ با ۱۶.۲ درصد رشد نسبت به سال ۱۴۰۰ به بیش از ۱۹ هزار  نفر رسید.

از حدود اواخر دهه هفتاد پلیس راهنمایی و رانندگی به این باور رسید که مسائل فرهنگی می تواند نقش بسیار مهمی در کاهش تصادفات، کنترل و نظم بخشی به ترافیک ایفا کند. یعنی بجای استفاده از روش های سلبی مانند اعمال قانون و توقیف وسیله نقلیه، اقداماتی در خصوص ارتقاء فرهنگ ترافیک صورت پذیرد. از این رو فعالیت های پلیس سمت و سوی جدیدی پیدا کرد و با توجه به امکانات روز تولیدات فرهنگی نظیر، فیلم، سریال، انیمیشن، تبلیغات محیطی و… آماده و بازنشر داده شد. این اقدامات تاثیر گذار بوده و چند سالی به همراه سایر اقدامات پلیس در کاهش تصادفات که پیش تر اعلام شد، تاثر گذار بود.

همانطور که گفته شد، بررسی تصادفات شهر تهران و تقریبا سایر شهرهای کشور نشان می دهد که نه اقدامات سلبی و نه اقدامات فرهنگی جواب گو نیست. پس باید به سراغ راهکار دیگری رفت.

همانطور که روزی صنعت همانند غولی همه چیز را بلعید و تا سالیان سال در جهان حکمرانی می نمود، کم کم باید جای خود را به تکنولوژی دهد و این اتفاق تا حدود هم افتاده است. شاید به جرات بتوان خودرو را یکی از تنها بازماندگان دوران صنعتی جهان است . یعنی با تمام تغییراتی که در ظاهر و باطن اتومبیل ها اتفاق افتاده است اما بازهم در اصول ابتدایی این وسیله نقلیه تغییری رخ نداده است و تقریبا همان کاری را انجام می دهد که بیش از صد سال قبل انجام می داده تا اینکه زمزمه های در خصوص ساخت خودروهایی که نیاز به راننده ندارند شنیده شد.

خودروی خودران که به عنوان وسیله نقلیه خودران ( AV یا خودکار)، ماشین بدون راننده یا ماشین روباتیک (روبو-خودرو) نیز شناخته می‌شود، وسیله نقلیه‌ای است که می‌تواند محیط خود را تشخیص دهد و حرکت ایمن با کمک کم یا بدون کمک انسانی را انجام دهد.

اتومبیل های خودران انواع حسگرها را برای درک محیط اطراف خود ترکیب می کنند، مانند رادار، لیدار، سونار، GPS، کیلومتر شمار و واحدهای اندازه گیری اینرسی. سیستم‌های کنترل پیشرفته اطلاعات حسی را برای شناسایی مسیرهای ناوبری مناسب و همچنین موانع و علائم مربوطه تفسیر می‌کنند.

تصور کنید سوار ماشینتان می شوید، مکانی را در رابط وسیله نقلیه خود تایپ می کنید – یا بهتر است بگوییم صحبت می کنید، سپس اجازه می دهید هنگام خواندن کتاب، وب گردی یا چرت زدن، شما را به مقصد برساند. وسایل نقلیه خودران – موارد علمی تخیلی از زمانی که اولین جاده‌ها آسفالت شدند را به معرض ظهور می رسانند و قرار است مسیر حرکت از نقطه A به نقطه B را به طور اساسی تغییر دهند.

البته این تکنولوژی و سیستم در برخی از کشورها در حال آزمایش و استفاده است و به زودی کل دنیا را فرا خواهد گرفت.

یعنی با استفاده از این تکنولوژی خودروها دیگر نه تخلف می کنند و نه تصادف.

شهر شبیه به یک کارخانه خواهد شد که ماشین ها مانند نوار نقاله هایی کاربران خود را جا بجا می کنند و دیگر امکان هیچگونه اشتباه، بی نظمی، تخلف، حرم و حادثه ترافیکی وجود ندارد.

تصور کنید این تکنولوژی وارد ایران شود. با توجه به شواهد موجود از تخلفات رانندگی و آمار اعمال قانون روزانه پلیس که همیشه در حال افزایش است و خود این مهم نشان می دهد که جریمه رانندگی پلیس نقش بازدارنده نداشته چراکه اگر اینگونه بود هرگز شاهد رشد اعمال قانون از سوی پلیس نبودیم و روز به روز از تخلفات رانندگی کاسته می شد و از طرفی ارتقاء فرهنگ ترافیک هم  به بن بست رسیده است،  می توان اینگونه نتیجه گرفت که یا باید برای ارتقاء فرهنگ ترافیک چاره ای اندیشید یا با ورود این تکنولوژی در سال های آتی قبل از رسیدن به این هدف زیبای فرهنگی، مشکل حل خواهد شد.

انتهای پیام/