سینمای دفاع؛ ژانری سخت اما ماندگار

سینمای جنگ و در گونه ایرانی‌اش دفاع مقدس برای هر کشوری بر اساس دیدگاهش در این حوزه تعریف خاصی دارد. در حقیقت سینمای جهان و حتی در گونه نمایشی (آثار تئاتری) هنرمندان بسیاری صاحب ایده و عقیده به دنبال نقد جنگ تاثیرات جنگ بر آینده هر کشور، تاثیر جنگ بر روح و روان انسان‌ها و البته ایثار و از خودگذشتگی و … توجه و تمرکز داشتند و البته در کشور ما هم سینمای دفاع مقدس در تم‌های متفاوتی از زوایای مختلف جنگ را مورد بررسی قرار داده و ضمن پاسداشت دفاع مقدس گاهی جنگ و ماحصل آن را به باد انتقاد و تحلیل گرفته است.

پُرواضح است که ژانر دفاع مقدس در کشور ما با بزرگانی چون ابراهیم حاتمی‌کیا، مرحوم رسول ملاقلی‌پور، احمدرضا درویش و حتی سعید سهیلی و عبدالحسن ورزیده، مسعود ده‌نمکی و… طرفداران خودش را دارد و جدا از آثار درخشانی که تک ستاره‌های این ژانر هستند مانند «ویلایی‌ها» منیره قیدی ما هنوز نیازمند این هستیم که این گونه مهم و موثر فیلمسازی را حفظ کنیم. اگرچه در گفت و گو با بزرگان این عرصه به خصوص تهیه کنندگان می‌شود بابت هزینه‌های بالا در آثار دفاع مقدس حق داد اما نمی‌توان افرادی را که معتقدند مخاطبان این سینما تمام شدند را محق دانست که سینمای دفاع مقدس دیگر طرفداری ندارد.

به‌رغم تولیدات فراوان هنوز زوایای پنهانی در ژانر دفاع مقدس وجود دارد که می‌تواند پر از حرف‌های درست باشد. اگرچه خیلی‌ها علاقه‌مند هستند با نقد جنگ حرف‌هایی از جنس دیگر بزنند اما می‌شود دفاع مقدس و پیامدهای حاصل از آن را نیز تحلیل کرد، می شود روی تفکر و نگاه جوانانی که بهترین روزهای زندگی‌شان را گذاشتند و به هدفی دیگر اندیشیدند نگاهی از نوع دیگر داشت، می‌شود خانواده مانده از دفاع مقدس را با قلمی منطقی‌تر مورد تحلیل قرار داد و تغییراتی که انسان در طول دوران زندگی‌اش تجربه می‌کند را با نگاهی به دوران دفاع مقدس تحلیل روانشناسانه کرد.

قطعا برای ساخت کار در ژانر دفاع مقدس ایده‌ها و تفکرات جذابی هنوز وجود دارد، به شرط آنکه نگاه بیزنسی آن را از روی تولیدات سینمایی برداریم و مثل آن سال‌های دور به ژانر دفاع مقدس نگاهی مهربان داشته باشیم.