ایرج راد ناراحت تئاتر

او با اشاره به انواع موسسات فرهنگی هنری در ایران یادآوری کرد: دو نوع موسسه فرهنگی هنری داریم؛ انتفاعی و غیرانتفاعی مانند خانه تئاتر که کارش خدماتی و حمایت از هنرمندان است و بودجه‌ای را که برای امور جاری خود و پرداخت دستمزد پرسنل خود نیاز دارد، در قالب کمک دریافت می‌کند.

راد ابراز تاسف کرد: الان مدتی است که از این کمک محروم هستیم و مبالغ بسیار ناچیزی برای گذران امور، خرید لوازم اداری و حقوق پرسنل دریافت کرده‌ایم. بنابراین سوددهی و درآمدی نداریم که بخواهیم مالیات بپردازیم.

رییس هیات مدیره خانه تئاتر با اشاره به اینکه زیرساخت‌های دریافت مالیات از موسسات فرهنگی هنری در اداره مالیات، نادرست تعریف شده، تصریح کرد: به دلیل این زیرساخت‌های غلط، اظهارنامه‌ای که ما سالانه پر می‌کنیم، همان اظهارنامه‌ای است که بنگاه‌های اقتصادی نیز پرمی‌کنند در حالیکه ما اصلا فعالیت سودده نداریم و ناچاریم مبالغ کمک‌هایی را که دریافت کرده‌ایم، در جایی درج کنیم که ویژه سود تعریف شده است. چون اگر چنین نکنیم، اظهارنامه رد می‌شود.

او با اشاره به موارد مندرج در اساسنامه خانه تئاتر مبنی بر غیر انتفاعی بودن و غیر سیاسی بودن آن ادامه داد: اشکالی که اینجا اتفاق می‌افتد، این است که ممیز مالیاتی بر اساس مبالغی که ما به جای سود اعلام کرده‌ایم، برای ما مالیات در نظر می‌گیرد و همین سبب شده خانه تئاتر دچار مشکلات عجیبی بشود به طوری که ما هنوز بابت سال‌های ۹۷، ۹۸ و حتی ۹۶ بدهی مالیاتی داریم.

راد اضافه کرد: به عنوان نمونه برای سال ۹۷ حدود ۳۶۰ میلیون تومان و برای سال ۹۸ نیز بیش از ۶۰۰ میلیون تومان مالیات در نظر گرفتند که در مجموع رقمی بیش از ۱ میلیارد تومان شده که باید بپردازیم. روال این است که وقتی اظهارنامه‌ را ارایه می‌دهیم، معمولا ۲ سال بعد مبلغ مالیات را مشخص می‌کنند. ما بعد از اطلاع از این مبلغ، با ریاست اداره مالیات جلسه گذاشتیم که گفتند اعتراض کنید و اعتراض کردیم و در نهایت گفتند موظف به پرداخت مالیات هستید اما مشکل بعدی این است که اعلام کردند به دلیل تاخیر، مشمول جریمه شده‌ایم و حالا به جای ۳۶۰ میلیون تومان مالیات سال ۹۷، باید ۲۷۰ میلیون تومان اضافه‌تر به عنوان جریمه بپردازیم.

او با اشاره به پیگیری‌هایی که برای حل این مشکل انجام داده‌اند، افزود: ما اعتراض کردیم و مدتی طول کشید تا پاسخ بدهند و حتی با رییس کل دارایی جلسه گذاشتیم که قرار شد بررسی کنند اما این بررسی ۷، ۸ ماه زمان برد و تمام مدتی که منتظر پاسخ اعتراض خود بودیم، به دلیل تاخیر در پرداخت مالیات، مشمول جریمه شدیم در حالیکه اگر از همان اول می‌گفتند این حکم قطعی است، زمان را برای اعتراض کردن از دست نمی‌دادیم که بعدا به دلیل تاخیر، جریمه بشویم ولی متاسفانه اصلا به این قضایا فکر نمی‌شود.

راد در ادامه، درباره وضعیت بودجه خانه تئاتر نیز توضیح داد: بعد از نامه‌نگاری‌های فراوان، بودجه ناچیزی دریافت می‌کنیم که شامل مالیات هم می‌شود در حالیکه در همه جای دنیا از فعالیت‌های فرهنگی حمایت می‌شود و اداره مالیات هم خودش باید به ما کمک کند نه اینکه از ما مالیات بگیرد.

او با اشاره به قانون معافیت مالیاتی حامیان فرهنگ و هنر اضافه کرد: در کشورهای دیگر اشخاص و موسساتی که از فعالیت‌های فرهنگی هنری حمایت می‌کنند، شامل معافیت مالیاتی می‌شوند اما در کشور ما هنرمندی که از جیب خود هزینه کرده تا یک محصول هنری را بسازد و نیز موسسات غیرانتفاعی که درآمدزا نیستند، باید مالیات‌های آنچنانی بپردازند. مگر بالاترین بودجه دریافتی خانه تئاتر چقدر بوده که باید چنین مالیات‌هایی بپردازد.

راد با ارایه توضیحاتی درباره ساز و کار بودجه خانه تئاتر گفت: روال بر این بود که ما از ارشاد کمک‌هایی می‌گرفتیم و در ازای آن گزارش عملکرد سالانه می‌دادیم. مدتی هم شهرداری و شورای شهر کمک‌هایی می‌کردند اما الان بیش از ۲ سال است هیچ کمکی از شهرداری نگرفته‌ایم و از وزارت ارشاد هم ۲ مبلغ ۲۰۰ میلیون تومانی دریافت کرده‌ایم. امسال هم ۵۰۰ میلیون دریافتی داشته‌ایم و از طریق صندوق اعتباری هنر هم ۲۰۰، ۳۰۰ میلیون تومان دریافت کرده‌ایم.

او ادامه داد: ما به عنوان هیات مدیره خانه تئاتر هیچ کدام حقوق بگیر نیستیم و بابت کارهایی که انجام می‌دهیم، ریالی دستمزد دریافت نمی‌کنیم در حالیکه طبق اساسنامه، حتی می‌توانیم هزینه ایاب و ذهاب خود را دریافت کنیم.

این بازیگر و کارگردان تئاتر با ابراز تاسف از وضعیت دشوار اقتصادی هنرمندان تئاتر در شرایط فعلی یادآوری کرد: هنرمندان تئاتر در شرایط خوبی قرار ندارند که بخواهند مالیات هم بپردازند. ما چندین جلسه با رییس اداره مالیات گذاشتیم و در این جلسات ظاهرا همه چیز خوب پیش می‌رود ولی در عمل، اتفاقی نمی‌افتد و این در حالی است که در هیچ جای جهان، تئاتر، تعریف اقتصادی ندارد.

راد در پاسخ به اینکه چگونه می‌توان ساز و کاری برای بودجه خانه تئاتر تعریف کرد که وابسته به اشخاص نباشد، توضیح داد: چند سالی بود که رقم مشخصی به صورت سالانه از طریق وزارت ارشاد در نظر گرفته می‌شد و ما هم بعد از ارایه گزارش عملکرد، کمک بعدی را دریافت می‌کردیم. کل این کمک‌ها رقم‌ پایینی بود. البته کمک‌های بالای ۱ میلیارد تومان هم داشتیم. گاهی هم که باید کمک می‌شد، به دلیل کسری بودجه، مبلغ کمک‌ها کمتر می‌شد.

او یادآوری کرد: گاهی هم از طریق شهرداری کمک‌هایی انجام می‌شد ولی بعدها این کمک‌ها را تجمیع کردند که تصمیم‌گیری درباره چگونگی تقسیم آن به عهده مسئول مربوط گذاشته شده است که خودش تصمیم بگیرد به هر تشکلی چقدر کمک کند یا اصلا کمک نکند. کمااینکه در خانه تئاتر حدود ۲ سال است که از شهرداری دریافتی نداشته‌ایم و در شورای شهر هم این کمک‌ها شکل قانونی پیدا نکرده است.