در ابتدای این نشست مسعود نجفی مدیر روابط عمومی جشنواره ضمن خوشآمدگویی به اصحاب رسانه و تقدیر از همراهی آنها با جشنواره از منوچهر شاهسواری دعوت کرد تا با حضور بر روی صحنه به تشریح برنامههای جشنواره بپردازد.
آنچه در افتتاحیه رخ میدهد
دبیر این دوره از جشنواره ضمن ابراز خوشحالی از دیدار با اصحاب رسانه بیان کرد: از همه دوستانی که در این ایام با نقدهایشان به ما کمک کردند سپاسگزارم و از کسانی که ما را تشویق کردند نیز ممنونم. برای همه ما تصویری که پشت سر ما دیده میشود یک خاطره است و یک اهمیت درک شده جدای از این که نمایی از فیلم است، امیدوارم همه مادران ایران زمین سایهشان مستدام باشد و آنهایی که نیستند نیز جایشان خالی است.
او در ادامه گفت: مراسم افتتاحیه جشنواره فردا پنجشنبه ۱۱ بهمن در تالار وحدت برگزار میشود و از روز جمعه نیز جشنواره به شکل رسمی آغاز به کار خواهد کرد.
شاهسواری افزود: امسال از سه هنرمند برجسته سینما در مراسم افتتاحیه تجلیل خواهیم کرد. انتخاب کسانی که در سینمای ایران تقدیر و تکریم میکنیم کار سختی است. سالهاست که این عزیزان از سوی مخاطبانشان تقدیر میشوند. رضا بابک بازیگر، منوچهر والیزاده دوبلور و سیروس الوند کارگردان سینمای ایران سه هنرمندی هستند که در این دوره از جشنواره مورد تکریم ما به نمایندگی از مردم قرار میگیرند.
در ادامه از پوستر بخش تجلی اراده ملی و جایزه سیمرغ تماشاگران این دوره رونمایی شد.
دبیر جشنواره چهل و سوم دراین باره اظهار کرد: پوستر این بخشها با همان مفهوم اصلی ادامه دارد، چرا که هویت بصری جشنواره با مفهوم مادر در تمام آثار جاری است. امیدوارم همه شما با استفاده از این منابع تصویری ما را همراهی کنید. این پوسترها حاصل کار و تلاش هنرمند جوان حمید اقدسی است.
با احترام به سینما پذیرفتم
در ادامه نوبت به طرح سوال از سوی خبرنگاران رسید. بهناز شیربانی خبرنگار روزنامه شرق به عنوان اولین پرسشگر این نشست خطاب به شاهسواری بیان کرد با توجه به تغییر دولت و انتخاب دبیر جشنواره، چه شد که این عنوان را پذیرفتید.
شاهسواری با یادی از محمدخزایی گفت: درطی این سالها کسانی که این سمت را پذیرفتند نیتشان این بود تا با مشروعیت و مقبولیت این کار را انجام دهند. با توجه به تغییراتی که انجام میشود عمدتا در این بخش نیز تغییراتی ایجاد میشود که من مخالف آنم. چرا که جشنواره نیاز به دبیرخانه و منابع مالی روشن و ثابت دارد و باید این به شکل جدی بررسی شود. من ۱۵ آبان موافقت خودم را به رئیس سازمان سینمایی برای پذیرش این سمت اعلام کردم و دو روز بعد در مسیر شیراز حکم دبیری من رسانهای شد. در نهایت نیز از ۲۴ آبان ماه دوستان من در ستاد مستقر شدند. از نظر من این تغییرات نه به نفع سینمای ایران است و نه به لحاظ مدیریتی درست است.
او ادامه داد: ما در دوران دیگری نسبت به سالهای قبل به سر میبریم و این تغییر ماهیت با روشهای سابق قابل پاسخ نیست. ما در این دوماه اگر ایدهای هم داشتیم نمیتوانستیم وارد عمل شویم و آن را اجرایی کنیم چرا که در حوزه فرهنگ به مشورت و دقت نظر نیازمندیم و در این مدت کم امکانپذیر نبود. بنابراین با حداقل تغییرات دبیری جشنواره را به احترام سینما پذیرفتم.
شاهسواری توضیح داد: درکی که از هنر داریم این است که هنر و هنرمندان مهمترین میانجیان تاریخ هستند؛ همواره هنر و هنرمند ارزشمدار و قابل اهمیت بوده است، خوشبختانه در کشور ما اینگونه بوده است بخصوص که حوزه تصویر و سینما در این میان اهمیت بسیاری دارد و امیدمان این است که به بهترین شکل آن را اجرا کنیم.
صیانت از آرا مردمی
در ادامه سیدمرتضی حسینی خبرنگار آنا، از منوچهر شاهسواری درباره سیمرغ برگزیده آرای مردمی و سازوکار صیانت و حفاظت از آرا مردمی پرسید.
دبیر جشنواره در پاسخ به این سوال بیان کرد: من شانس این را داشتم که در سالهای گذشته و در خانه سینما زمانیکه آرای مردمی شمارش میشد حضور داشته باشم. به طور شفاف درباره صیانت از این آرا باید گفت در تمام دورانی که من حضور داشتم هیچکس حتی دبیران جشنواره نیز از این آرا مطلع نبودند. به نظر میآید اهمیت این جایزه برای ما تهیهکنندگان، سرمایهگذاران و سازندگان نهادها اهمیت یافته است و مانند هر امر دیگری جستجو میکنند و با تولید کالا به دنبال جذب مخاطب هستند. تصور ما بر این است که در تمام دورهها نظام صیانت از رای مخاطب موجود بوده است.
او گفت:گاهی اوقات به دلایل حاشیهای از آن صرف نظر کردهایم. حفاظت از رای مردم در واقع شرافت ذاتی ستاد جشنواره و دوستان برگزارکننده است. در این دوره همه شیوههای فنی، تکنیکی و محافظت از آرا به درستی رعایت شده است و یک مرحلهای نیست، بلکه در یک فرایند علمی نظام آماری قرار میگیرد که میتوان به یکسانسازی صندلی، سانس، سالن نمایش، جغرافیا و … اشاره کرد. این آرا در یک فرمول ریاضی الکترونیکی، برنامهنویسی شده لحاظ میشود. با استفاده از دانشهای موجود بخصوص در حوزه آمار و برنامهنویسی روشهای صیانت دیده شده و امیدوارم به خوبی این اتفاق بیفتد.
هیچ فشاری برای انتخاب آثار روی ما نبود
گلاویژ نادری خبرنگار روزنامه سازندگی نیز گفت: امیدوارم در این زمانه که چیزی پنهان نمیماند در مورد حاشیهها بعد از جشنواره آرا داوران به آثار را اعلام بفرمایید. او همچین درباره تعامل دبیر جشنواره با نهادهای مختلف برای حضور آثار پرسید که شاهسواری پاسخ داد: جشنواره محل گفتوگو، رفت و آمد و تقاضاهاست و این طبیعی است. اما اینکه فیلمی به دلیل فشار جایی یا نهادی به جشنواره آمده باشد به طور مطلق این را تکذیب میکنم و هیچ نشانی از این اتفاق در اسناد جشنواره موجود نیست.
او ادامه داد: ما چیزی خارج از نظام و قواعد جشنواره انجام ندادیم و داوران نیز از امروز کار خود را به شکل رسمی آغاز کردهاند و پیشنهاد شما را با آنها مطرح خواهم کرد، چرا که شرط ماقبلی است و با توجه به اشکالاتی که در این زمینه وجود دارد امیدوارم مرتفع شده و این کار را انجام دهیم و آرا داوران درباره آثار را رسانهای کنیم.
دبیر جشنواره درباره استقبال از جشنواره توسط هنرمندان نیز گفت: مجموعه شرایط اجتماعی، نحوه گفتوگوی ستاد با هنرمندان و میل آنها برای کنار هم قرار گرفتن را به این حد و حدود پیشبینی نمیکردیم و شرمنده تکتک کسانی هستم که مصرانه علاقمند به حضور در جشنواره بودند و این بخت یاری اجتماعی ماست که یک بار دیگر احساس میکنیم باید کنار هم باشیم و فاصلهها را کم کنیم و جلوی التهابات را بگیریم و به امروز و فردای این سرزمین فکر کنیم. حتما همه کسانی که این فضای شوق آمیز را ایجاد کردند درک و احساس و عاطفهشان از این چنین ایدههایی نشات میگیرد و ممنون از همه هستم. علاوه بر این شرمنده کسانی هستم که دلشان میخواست پیش ما باشند و به هر دلیلی نیستند،چرا که همه گوشهای از پیکره سینما هستند و جایشان به معنای خاص خالی است، در هنر هیچ کس جای دیگری را نمیگیرد و جایگاه و ستون خود را دارد.
جشنواره محل تشویق است نه تنبیه
سیدرضا میرجعفری از خبرگزاری دانشجو با طرح این سوال که دوسال گذشته برخی به این میراث،هویت و فرهنگ بی مهری داشتند و از سوی دیگر بخاطر وطن در جشنواره حضور دارند، حفظ این سرمایه چطور میتواند به کسانی که بیمهری کردند تلنگر بزند، پرسید و شاهسواری گفت: پاسخ به این سوال هم آسان است و هم سخت. اگر حتی فرض بر بیمهری کنیم آیا پاسخ بیمهری، بیمهری است؟!. من فکر میکنم ما حق نداریم به هرکسی که در این سرزمین زندگی میکند و شهروند این کشور و تابع قوانین این کشور است بیمهری کنیم. ممکن است در بعضی از امور اختلاف سلیقه یا تضاد منافع یا حتی تعارض منافع داشته باشیم، آیا باید اینها را با قاعده حد اکمل تنبیه یکدیگر جلو ببریم یا فرصتها را بار دیگر برای کنار هم بودن ایجاد کنیم. به نظرم شیوه دوم با توجه به خصلتهای فرهنگی، اعتقادی تاریخی ما همگونتر است.
او افزود: همه ما از این که در موقعیتی قرار بگیریم که با هم مهربانی کنیم خوشحال میشویم و کسی را ندیدم که به این دلیل غصه خورده باشد. باید شرایط را در نظر گرفت گاهی امکان تشخیص درست برای طرفین وجود ندارد،ضمن این که جشنواره ذاتا محل تشویق است. جشنواره برگزار میشود تا مشوق هنرمندان باشد و محل تنبیه کسی نباید قرار گیرد. همه باید متوجه باشیم که کجا زندگی میکنیم و چه تعهداتی داریم.
جشنواره نمیتواند منتقد سال گذشته خود باشد
پرستو فرهادی خبرنگار ایسنا دیگر خبرنگاری بود که به جایگاه آمد و درباره سمزدایی از جشنواره و آثاری که از دوره قبلی به جشنواره راه یافتهاند و همچنین تغییرات جشنواره چهل وسوم و تفاوت آن با دورههای قبلی پرسید و دبیر جشنواره در پاسخ گفت: با احترام به همه کسانی که نظر خود را اعلام میکنند الزاما هر نظری در هرجایی مطرح شود توافق جمعی وجود ندارد و دیدگاهها شخصی هستند. من جزو طیفی هستم که معتقدم هر امر خیری در طول هزاران سال تاریخ سرزمین صورت گرفته و همه ما در آن سهیم هستیم. معتقدم اگر عیب و اشکالی هم ایجاد شده باشد همه مقصر هستند. من به این تقسیمبندیها باور ندارم. اجرای جشنواره فیلم فجر امسال مسئولیت دولت جدید است و فعالیتهای خودش را دارد و میزانسن مورد نظر خود را چیدمان کرده است. با آداب و سلایق کسانی که مسئولیت میپذیرند تطابق حداقلی دارد و فکر میکنم امسال به سلیقه دیگری به جشنواره نگاه شده است. جشنواره محل جدلهای سابق نیست، بلکه محل افق گشاییهای آینده است و هرچقدر درباره گذشته جدل کنیم و آسیب شناسی نکنیم، بی فایده است، اما اگر برای امروز و فردا ایدهای نداشته باشیم این جدلها کمک نمیکند مگر این که با باور فردا برای کاری که کردهایم صحبت کنیم. جشنواره فجر امسال نمیتواند خودش منتقد سال گذشته خود باشد.
دبیر جشنواره توضیح داد: تغییر و تحولاتی انجام شده است و نمی توان فرافکنی کرد و ایرادات را به دیگران و حسنها را به خود نسبت داد. من این عادت را ندارم و نقدها و ایرادات خودم را می پذیرم اما به این که محصولات متعلق به دولت قبل است فکر نمیکنم چرا که نسل جدید فراتر از این قواعد کار میکند و به نظرم امتیاز بزرگ جشنواره امسال همین خصلت است.
شاهد ویترین سینمای ایران در جشنواره هستید
امیرحسین اشرفی از خبرگزاری پانا نیز ضمن تشکر به خاطر نظمی که در جشنواره امسال وجود دارد، درباره اکران صبحها و بخصوص اکران دانش آموزی و همچنین درباره نمایش آثار توقیفی در سانس ویژه پرسید که شاهسواری پاسخ داد: بخش ویژه همانطور که در مراسم اعلام اسامی در بخش سینمای ایران بیان کردیم فیلمهایی هستند که به دلایل گوناگون در قالب جشنواره نمیگنجند مانند سال تولید اثر، حضور در جشنوارههای دیگر، ممیزی و … ما فکر میکنیم نمایش این دست از آثار که هم تنوع موضوعی و هم ساختاری دارند، مانند فیلم مستند، داستانی، تجربی و … همه آیینه تمام نمای سینمای ایران هستند که در محضر شما اهل رسانه قرار میگیرند تا یک تحلیل وسیع روی آنها داشته باشید. وقتی این آثار را میبینید در واقع نمونهای از تمام موجودیهای ما را در ویترین جشنواره مشاهده میکنید. فرصت بررسی، نقد، نظر و تحلیل نسبت به مجموعه سینمای ایران با کمک شما فراهم میشود و از روز جمعه که نمایش آثار آغاز میشود نمایش آثار در سانس ویژه نیز شروع خواهد شد. فکر میکنم بخش قابل توجهی است که فارغ از این که چه فیلمی است و چه کیفیتی دارد میتوانید آنها را قضاوت کنید.
او همچنین در خصوص اکران ویژه دانشآموزی چهل و سومین جشنواره فیلم فجر، اظهار کرد: با هماهنگی که داشتیم نمایشهای ویژه برای دانشآموزان در سانس صبح سینمای تهران خواهیم داشت. برای توانخواهان نیز در سینماهای مختلف پیشبینی نمایش آثار داشتیم که گلاره عباسی زحمت بسیاری در این زمینه کشید و مصطفی کیایی نیز همراهی خیلی خوبی در این حوزه داشت. یک بخش دیگری که از دو شب پیش شروع شده است نمایش فیلم در جزیره بوموسی و در فضای باز است. سالن سینمای بوموسی به کمک موسسه سینماشهر و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان از ۲۷ بهمن ماه وارد چرخه اکران عمومی میشود.
بانی حاشیهها نباشید
کیانوش رضایی از ایسکانیوز درباره قهر برخی از هنرمندان و جلوگیری از حواشی پرسید و اینکه چه تدابیری در نظر گرفته شده است.
شاهسواری اظهار کرد: اصحاب رسانه در این حوزه نقش مهمی دارند و نباید بگذارید که این اتفاق رخ دهد. با تن دادن به حاشیهای که من ایجاد میکنم و شما به آن پروبال میدهید این حاشیه گسترش پیدا میکند و گاهی اوقات متاسفانه به این سمت میرود که با حاشیه میتوان کار را پیش برد. تمنای من از شما این است که مراقب باشید خودمان بانی گسترش حواشی که هیچ ربطی به هنر و هنرمندی، اظهار نظر و نقد ندارد، نباشید.
جایزه نقدی جشنواره نسبت به دورههای قبل متفاوت است
در ادامه اسعد بدوی پور از آی فیلم نیز درباره جوایز نقدی جشنواره پرسید و دبیر جشنواره بیان کرد: جشنواره با جایزه نقدی بخشی از اعتبارات تاریخی خود را به چالش کشید، ما وارد جریانی شدیم که باید اهدای سیمرغ را با یک جایزه نقدی همراه کنیم در حالی که ارزش سیمرغ که نقش اساطیری دارد نباید با جایزه نقدی قیاس میشد و وقتی این کار را کردیم با اعداد و ارقام متنوع پیش رفتیم که این هم از یک ساختار و منش درست خارج شد. جایزه نقدی امسال بین فیلمهای بلند داستانی،کوتاه، مستند، بخش تبلیغات از یک تناسب کافی برخوردار است و فکر میکنم اعداد و ارقام به نسبت مجموعه امکانات مالی جشنواره نسبت به دورههای قبلی تغییر جدی خواهد داشت.
نقد فیلم با یک بار فیلم دیدن میسر نیست
علی افشار از سینما آنلاین درباره نشستهای نقد و بررسی جشنواره و همچنین شعار وفاق پرسید و شاهسواری اظهار داشت: جشنواره فیلم فجر و نشستهای پرسش و پاسخ پیش از این که محل نقد و تحلیل زیباییشناسی و تکنیک باشد بیشتر جهت آشنایی و معرفی است. به نوعی ایجاد فضا برای اثر و کسانی است که به تازگی فیلم ساختهاند و تازه وارد جرگه شدهاند و باید تجربه مواجهه با اهل رسانه را پیدا کنند. نقد فیلم با یک بار فیلم دیدن در سالن غیراستاندارد سینمایی چون برج میلاد کافی نیست و به نظرم به دلیل تجربهای که پیدا میکنند باید از این جا خوشحال خارج شوند نه این که خسته و دلشکسته باشند.
با اعلام مسعود نجفی مدیر روابط عمومی جشنواره، محمدرضا مقدسیان، فرزاد حسنی، منصور ضابطیان و اکبر نبوی ۴ مجری نشستهای پرسش و پاسخ چهل و سومین جشنواره فیلم فجر خواهند بود.
سالن اختصاصی برای هیچ نهادی در نظر نگرفتیم
مجتبی برزگر خبرنگار تسنیم نیز درباره گلایه برخی از عوامل فیلمها و جابجایی سانسها و دلیل این تغییرات که تا شب گذشته ادامه داشته است، پرسید که شاهسواری در پاسخ این سوال بیان کرد: برخی از دوستان از نظم و ترتیب در این ایام صحبت کردند ولی فکر میکنم در برخی از جاها همچنان گرفتار هستیم. متاسفانه به دلیل حضور پرتعداد علاقمندان سایتهای فروش بلیت با مشکل و کندی مواجه شده است. در عین حال که خبر جذاب و دلنشینی است اما خب این خوب نیست. ما امسال سالنهای اختصاصی را به صفر رساندیم و غیر از اصحاب رسانه، اعضای خانه سینما، مجموعه شهرداری تهران و بانک ملی که حامی جشنواره هستند به هیچ کجا سالن اختصاصی ندادیم و فقط خرید بلیت را ایجاد کردیم. برای دانشجویان نیز خرید بلیت نیمبهاست که تاکنون در دورههای پیشین جشنواره این اتفاق رخ نداده است و با همکاری وزارت علوم و سایت دانشگاهها در حال انجام است. حال و احوال خوبی که از حس و حال اجتماعی وجود دارد به علاقمندان جشنواره منتقل شده است و این اشکالات متعلق به اشتیاق حضور است و میدانم که گاهی درگیر اخلال میشویم و فرصت تبلیغات برای صاحبان آثار اندک است اما امیدوارم در حداقل ممکن باشد.
انتخاب اثر در بخش رزرو ناعادلانه بود
حسین کربلایی طاهر از باشگاه خبرنگاران جوان نیز درباره فیلمهای رزرو و خارج از مسابقه و همچنین تکراری بودن مجریان مراسم افتتاحیه و اختتامیه پرسید که شاهسواری در پاسخ گفت: طبق قاعدهای که اعلام کردیم دو شب پیش متوجه شدیم فیلم «زمانی در ابدیت» امکان حضور ندارد چرا که امکان دسترسی به نسخه را نداریم و نظام کنترل بر نسخه وجود نداشت. برخی از آثار در حال رسیدن هستند اما میدانستیم که در کدام بخش مانده است و خط سیر آثار در دبیرخانه مشخص است و میدانستیم که چه زمانی بدست ما میرسد اما درباره این فیلم امکانش فراهم نشد ضمن این که متوجه مسائل حقوقی این فیلم شدیم که درنهایت به کنارگذاری آن منجر شد.
او درباره آثار رزرو جشنواره نیز بیان کرد: دشواری سنگینی بود که از میان این آثار انتخاب کنیم چرا که به نظرم ظلم در حق باقی آثار است. در این مورد من به تنهایی تصمیم گرفتم و احساس کردم قدرت انتخاب بین چند فیلمی که مانند هم هستند و میتوانند جایگزین شوند نداشتم و به نظرم عادلانه این بود که هیچ فیلمی را به بخش مسابقه اضافه نکنم و از صاحبان خواهش کردم اثرشان در بخش خارج از مسابقه به نمایش درآیند. چون در بخش رایگیری مردمی و داوری حضور ندارند میتوانند سر فرصت اقدام کنند و بعد ما خودمان را از منظر شما میبینیم.
شاهسواری همچنین درخصوص مجریان نشستهای پرسش و پاسخ جشنواره افزود: در راستای حمایت و تشویق از دوستان، آقای نجفی مسئولیت این بخش را برعهده دارند و قواعدی وجود دارد. واقعیت این است که مجری خوب کم داریم.
حضور خواننده سرشناس لبنانی در مراسم افتتاحیه
زهرا علیزاده از خبرگزاری صداوسیما نیز درباره جزییات مراسم افتتاحیه و اختتامیه و همچنین اکران فیلمی که در جشنواره داخلی حضور داشته است پرسید.
دبیر جشنواره بیان کرد: مراسم افتتاحیه فردا ساعت ۱۸ در تالار وحدت برگزار خواهد شد که اصلیترین بخش آن اهدای جوایز بخش تبلیغات و همچنین تکریم سه هنرمندی است که از آنها یاد کردیم. همچنین معین شریف خواننده لبنانی به یاد همه زنان و دخترانی که در این مدت مورد ظلم قرار گرفتند ما را همراهی خواهد کرد.
همچنین سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در مراسم حضور خواهند داشت. در روز اختتامیه نیز هیچ سخنرانی نخواهیم داشت و صرفا جوایز اهدا خواهد شد که این نیز ایده وزیر فرهنگ و ارشاد است.
شاهسواری درباره بخش دوم سوال نیز گفت: تناقضاتی در آییننامه جشنواره وجود دارد که باید برطرف شوند. متاسفانه با تفکیک بخش ملی از بینالملل هنوز آییننامه تغییراتی نداشته است و در فاصله دوماه نمیتوانستیم در این زمینه کاری انجام دهیم. چرا که قبل از اعلام حکم من ثبت نام آثار شروع شده بود که امیدوارم ما را ببخشید. این مساله ناشی از یک امر پیشین است و امیدواریم در سالهای آینده براساس یک اساسنامه مستحکم این ماجرا را پیش ببرند، تا این اشکالات بجا و درست برطرف شوند.
تنها جوایز رسمی اعطا خواهند شد
احمد محمدتبریزی از روزنامه جوان نیز درباره توزیع جوایز پرسید که شاهسواری گفت: هرآنچه در فراخوان اعلام شد انجام خواهد شد. البته با تشخیص شورای سیاستگذاری و دبیر، بخشی را میتوانیم جدا کنیم ولی تمرکز ما بر کیفیت و وجه تکنیکال و هنری آثار است. جایزه تماشاگران کارکرد خود را دارد و جایزه سیمرغ زرین از نگاه ملی نیز سالهاست که وجود دارد اما جایزه ویژه دیگری نخواهیم داشت.
نقد، شجاعت میطلبد
تینا جلالی از روزنامه اعتماد درباره محافظه کارانه رفتار کردن دبیران دورههای گذشته جشنواره در معرفی و یا انتخاب آثار پرسید و شاهسواری گفت: هر شجاعتی الزاما معنای سربه دیوار کوبیدن نیست. گاهی اوقات به نحوی به شرایط اجتماعی ما بر میگردد. دختران و پسران ما از ما سوالاتی دارند که نتوانستیم به آنها پاسخ دهیم که این به دلیل نادانی ماست و ربطی به شجاعت و ترس ما ندارد. اینکه هنرمندی از رئیس جمهور خود تقاضا میکند از نظر من اشکالی ندارد چرا که شهروند است و میتواند از حق خود دفاع کند،اما اینکه چرا از او تقاضا میکند بحث دیگری است. به نظر شما اگر رئیس جمهور دستور دهند از نظر افکار عمومی ظلم است یا محبت؟
او گفت: قواعد و مقررات نیازمند بازنگری جدی است و هرکدام از شما میتوانید درباره بهتر شدن جشنواره صحبت کنید. آیا معیار جشنواره ما برلین و کن و … است؟ درحالیکه اینگونه نیست. اگر جشنوارهای شبیه به جشنواره فیلم فجر در جهان یافتید جایزه دارد. ما تنها جشنواره در جهان هستیم که محصولات تولیدی سینمای آن کشور را که به نمایش عمومی در نیامده است در همه اجزا مورد قضاوت و داوری قرار میدهیم. این تک بودن جشنواره اقتضائات خودش را دارد. از نظر من جشنواره را یا باید تبدیل به یک جشن ملی کنیم و یا با قواعد و استانداردهای جهانی مواجه شویم.
او ادامه داد: از شهرستانهای دور و نزدیک متقاضی این هستند که جشنواره در شهرهایشان نمایش داده شود و یا بلیت بگیرند. این تفاوتها را باید درک کرد که ویژگی جشنواره فیلم فجر است و عیب نیست. اگر توجه به این ویژگیها محافظه کاری و عدم جسارت است من ندارم، اما اگر نقد، شجاعت میطلبد به فاکتور دانایی نیازمند است که به من بگویید در این زمینه چطور و چگونه باید رفتار کنیم.
سینمای ایران صاحب منزلتی جهانی است
فاطمه ناظمی از سینماپرس نیز درباره جداشدن بخش بینالملل جشنواره پرسید و شاهسواری توضیح داد: من جزو موافقین این جداسازی هستم چرا که سینمای ایران صاحب منزلتی است که باید جشنواره ای با استانداردهای بالای جهانی داشته باشد اما درباره اجرای این ایده نمیدانم سازمان سینمایی در چه شرایطی است و میدانم که در حال مذاکره با فیاپف هستند برای تعیین تاریخ که جزو جشنوارههای درجه الف باقی مانده است و برسر تاریخ آن در حال مذاکره هستند.
الهه زواره ئیان از ایرنا نیز درباره اعلام اسامی آثار بخش ویژه و تعداد آنها پرسید که دبیر جشنواره در پاسخ گفت: ما هرشب یک فیلم متفاوت خواهیم داشت و سر هیچ فیلمی بحثی وجود ندارد.
سمیه خاتونی از مجله فیلمنگار نیز به این که چرا ۳۳ فیلم باید در جشنواره به نمایش درآید در حالی که حد نصاب آرا هیات انتخاب را جذب نکردهاند، اشاره کرد که شاهسواری در پاسخ اظهار داشت: این آمار اشتباهی است و ممکن است برخی از شما از آثار خوشتان بیاید و برخی دیگر خوششان نیاید. صورت جلسه هیات انتخاب نزد من محفوظ و اسناد آن موجود است. من مدعی این نیستم که همه آثار به نمایش درآمده درخشان هستند. ۲۲ فیلم بخش مسابقه قبلا هم در جشنواره حضور داشتند و ما صرفا به دلیل ظلمی که در حق عوامل فیلم اولی ایجاد میشد این بخش را تجمیع کردیم و در نهایت ۳۳ فیلم انتخاب شد اما سیمرغ کارگردانی بهترین فیلم اول همچنان سرجای خودش است.
حمیدرضا عراقی از آخرین خبر نیز در خصوص تعدد آثار بخش مسابقه و اینکه آیا حجم آثار به قضاوتها ضربه نمیزند،پرسید و شاهسواری گفت: ۲۲ فیلم در بخش مسابقه و ۱۱ فیلم در بخش نگاه نو بود و براساس مقررات جشنواره ۴ پویانمایی نیز مورد داوری قرار خواهند گرفت. جشنواره فیلم فجر یک جشنواره با ویژگیهای خاص خودش است که تقاضا دارم به این ویژگیها به لحاظ تاریخی، هویت بخشی به بخشی از تاریخ سینمای ایران، ایجاد مشاغل و … خدمات وسیعی کرده است توجه کنیم، ویژگیهایی که قابل احترام است و از جایی باید تغییراتی داشته باشد که تاکنون رخ نداده و امیدوارم در آینده رخ دهد.
حسین نظرعلی از ایبنا نیز به جایزه فیلمنامه اقتباسی اشاره کرد و گفت با توجه به این که ۱۰ فیلم در جشنواره امسال اقتباسی هستند رویکرد جشنواره به بازگشت سمیرغ اقتباسی چیست؟ که منوچهر شاهسواری تاکید کرد: اگر تعداد آثار جشنواره از حدی بالا برود حتی اگر این جایزه حذف شده باشد میتواند بازگردد.
روزگار گذشته امروز فقط خاطره است
امیرفرض الهی منتقد و پیشکسوت روزنامه نگاری از پایگاه خبری نگاتیو نیز به لزوم بازگشت کیفیت به جشنواره اشاره کرد که شاهسواری نیز گفت: بخشی از این اتفاقات به روزنامهها در گذشته باز میگشت. روزگاری که جلوی دکه روزنامه فروشیها صف میکشیدیم و امروز متاسفانه دیگر این اتفاقات رخ نمیدهد. روزگاری یک ستون نویس در روزنامههای جهان میتوانست اتفاقات هیجانانگیزی را رقم بزند که امروز دیگر در آن سوی آبها نیز اینگونه نیست. امروز جشنواره یک تعداد فیلم خوب داشته، یک تعداد متوسط و یک تعداد هم ضعیف. این اجتناب ناپذیر است و باید گفتگو کرد و پیشنهاد داد و شرایط را سنجید. امروز در توسعه فضای مجازی و هوش مصنوعی به سر میبریم. تکنولوژیهای جدید که فقط فنی و تکنیکال نیستند بلکه روح و روان و شیوه اندیشه و رفتار ما را تحت تاثیر خود قرار میدهد و در جهان دیگری هستیم.
او ادامه داد: روزگار گذشته امروز فقط خاطره است و امروز باید خود را متناسب با شرایط روز وفق دهیم که اگر اینگونه نباشد دچار مشکلات جدی خواهیم شد و سینما تنها یک بخش از آن است. نسبت نقد فیلم به اکران بله تاثیر داشت اما امروز دیگر اینگونه نیست و مدل زیستیمان نیز تغییر کرده است. نقد و بررسی که در گذشته در سینما شهر قصه رخ میداد کاملا متفاوت بود اما امروز در همین سالن هزار و ۲۰۰ نفر مینشینند و فیلم میبینند و این شدنی نیست که کیفیت و کمیت آثار را به جلسات نقد و بررسی خلاصه کنیم.
در پایان این نشست مسعود نجفی از کسانی که فرصت طرح سوالشان مطرح نشد عذرخواهی کرد و به همه خداقوت گفت.